Analyse van de drijvende krachten achter de Belgische investeringen in AI in 2026

België evolueert snel, van de experimentele fase van AI naar grootschalige acceptatie en versnelling, constateert Isabel Moll, CEO Benelux, Dell Technologies, die wijst op een “exponentiële groei”…

Wat een jaar geleden nog als innovatief werd beschouwd, wordt nu gezien als een “eerste stap”. Belgische bedrijven en overheidsorganisaties zien AI steeds meer als een concreet instrument om slimmer te werken, diensten te verbeteren en concurrerend te blijven in een wereld die volop in digitale transformatie is.

“België benadert deze evolutie met een mix van pragmatisme, ambitie en aandacht voor de maatschappelijke impact.” Isabel Moll, CEO Benelux, Dell Technologies, voorziet dat er in 2026 verschillende grote trends zullen ontstaan die van invloed zullen zijn op de manier waarop het land vooruitgang boekt in het gebruik van AI.

“Met strategische investeringen en solide partnerschappen zal België zich blijven onderscheiden als een van de meest dynamische en concurrerende technologiemarkten in Europa.”

Snelheid en efficiëntie: onmisbare succesfactoren

Snelheid wordt een essentieel criterium voor het succes van organisaties. AI maakt het mogelijk om processen te automatiseren, weloverwogen beslissingen te nemen en activiteiten te versnellen. “In sleutelsectoren zoals logistiek en agrovoeding, pijlers van de Belgische economie, optimaliseert AI de toeleveringsketens en stroomlijnt het de activiteiten, waardoor de internationale handelsstromen worden versterkt waarin België een strategische rol speelt.”

Volgens recente gegevens van Statbel gebruikte meer dan een derde van de Belgische bedrijven (34,5 %) in 2025 minstens één AI-toepassing. Dat is meer dan een verdubbeling ten opzichte van 2023, toen dit percentage slechts 13,8 % bedroeg. “De acceptatie van AI kent dus een exponentiële groei!”

Ook in de publieke sector is deze versnelling merkbaar. Overheidsinstanties werken samen met hun private partners om AI te gebruiken voor snellere, toegankelijkere en gepersonaliseerde diensten. Bekende voorbeelden zijn de strategie Digital Wallonia (2025-2029) van de Waalse regering, die de nadruk legt op het strategisch gebruik van AI, en het Vlaams Supercomputer Centrum, dat onlangs de supercomputer Sofia in gebruik heeft genomen.

De digitale infrastructuur aanpassen aan het tijdperk van AI

AI zorgt voor een explosieve groei van gegevens, wat hogere eisen stelt aan onze digitale infrastructuur. Veel IT-infrastructuren zijn ontworpen in een tijdperk waarin gegevens voornamelijk gestructureerd waren. Tegenwoordig bestaat meer dan 80 % van de nieuwe gegevens uit tekst, afbeeldingen en video’s, wat een aangepaste technologische architectuur vereist.

“Steeds meer Belgische organisaties geven de voorkeur aan een hybride aanpak”, constateert Isabel Moll. “Gevoelige of kritieke gegevens worden lokaal beheerd, terwijl de cloud wordt gebruikt om de nodige flexibiliteit te bieden voor de verwerking van andere taken. In sterk gereguleerde sectoren zoals de gezondheidszorg, de financiële dienstverlening of het openbaar bestuur is dit evenwicht essentieel om te voldoen aan de Belgische en Europese regelgeving inzake gegevensbescherming.”

In 2026 zal modernisering niet langer bestaan uit het vermenigvuldigen van technologieën, maar uit het implementeren van architecturen die een veilige, efficiënte en verantwoorde toepassing van AI garanderen.

LLM-micromodellen: AI zo dicht mogelijk bij de gebruikers

Terwijl grote AI-modellen de aandacht van de media trekken, spelen compactere modellen, die gericht zijn op specifieke taken, een steeds belangrijkere rol bij Belgische organisaties. Deze compacte modellen, die zijn ontworpen om lokaal te werken op laptops, verbonden apparaten of edge-systemen, bieden tal van voordelen.

Volgens Isabel Moll “neigt AI nu naar een gedistribueerd model, waarbij grootschalige systemen samenwerken met LLM-micromodellen, waardoor de intelligente capaciteiten dichter bij de plaatsen waar de gegevens worden geproduceerd komen te liggen.”

Deze compacte modellen, die zijn geoptimaliseerd om lokaal te werken op laptops, verbonden apparaten of edge-systemen, bieden tal van voordelen:

  • Reactiviteit: De responstijden worden aanzienlijk verkort dankzij lokale verwerking.
  • Vertrouwelijkheid: gevoelige gegevens blijven op het apparaat staan, wat de naleving van regelgeving vereenvoudigt.
  • Veerkracht: De systemen blijven operationeel, zelfs zonder connectiviteit.
  • Efficiëntie: Ze verbruiken minder energie, waardoor de druk op het Belgische elektriciteitsnet wordt verminderd.

“Door prioriteit te geven aan energiezuinige oplossingen loopt België voorop in de transitie naar duurzamere AI!” Het Vlaamse onderzoeksprogramma voor AI noemt duurzame AI expliciet als een van zijn belangrijkste doelstellingen, terwijl spelers als imec en VITO een sleutelrol spelen bij het onderzoeken van innovatieve oplossingen om de energievoetafdruk van datacenters te verkleinen.

 De toekomst van AI ligt in duurzame energie

Energie is een centraal element in de ontwikkeling van AI in België. Door de toenemende vraag naar rekenkracht zou het energieverbruik van digitale infrastructuren tegen 2026 kunnen verdubbelen. Bovendien is het de doelstelling van de regering dat alle nieuwe datacenters tegen 2030 koolstofneutraal zijn. Het Nexus Datacenter in Zellik, een van de meest milieuvriendelijke datacenters in België, loopt voorop, maar onderstreept ook de urgentie om te innoveren.

Belgische exploitanten investeren massaal in energiezuinige oplossingen, hernieuwbare energie en warmteterugwinningssystemen. Het groene energieplatform van de Haven van Antwerpen-Brugge is een voorbeeld van grootschalige productie, opslag en distributie van hernieuwbare energie, waarvan de impact op de e markt tegen 2026 zou moeten toenemen dankzij een versterkte samenwerking tussen overheden, bedrijven en onderzoeksinstellingen.

Een nieuwe dynamiek van samenwerking

België is altijd een toonbeeld van samenwerking geweest, en dat geldt ook voor AI. Initiatieven zoals AI4Belgium brengen actoren uit de academische, publieke en private sector en het maatschappelijk middenveld samen om verantwoord en ethisch verantwoord AI in België en Europa te bevorderen.

Met het Nationaal Convergentieplan voor AI blijft de regering bouwen aan een ecosysteem dat gericht is op innovatie, veiligheid en transparantie. Publiek-private partnerschappen spelen een sleutelrol in de ontwikkeling van toepassingen, de modernisering van infrastructuren en de opbouw van een duurzame en veerkrachtige digitale economie.

“Met strategische investeringen en solide partnerschappen zal België zich blijven onderscheiden als een van de meest dynamische en concurrerende technologiemarkten in Europa”, besluit Isabel Moll.